Ruimtemakerblog
Ruimte maken en lichtheid brengen in de wereld van taaie systemen, drukdoenerij en ingewikkelde spelletjes is mijn specialiteit en drive. In dit blog vertel ik wat ik als adviseur meemaak en wat ik aan zwaarte en lichtheid in mijn omgeving en in de media tegenkom. Hopelijk prikkelt en inspireert het u. Graag reacties en adviezen. U kunt mij ook volgen op het twitteraccount ‘ruimtemaker’ waar blogberichten zullen worden aangekondigd: Twitter.
Frans Soeterbroek, Ruimtemaker
Tags
ambtenaren Amsterdam burgerparticipatie collectieve intelligentie community democratische vernieuwing eigenaarschap gebiedsontwikkeling gemeenteraad gemeenteraadsverkiezingen ketenomkering knutselen koekoeksklokparticipatie leiderschap lichtheid lokale democratie lokale initiatieven maatschappelijke gebiedsontwikkeling menselijke maat omgevingswet ontwerpers organische gebiedsontwikkeling organisch ontwikkelen participatie publiek domein publieke zaak regio Rotterdam samen stad maken schurende verhalen sociaal kapitaal stadhuis op straat stadmakers stadsontwikkeling systeemwereld technocratie tijdelijkheid Utrecht vastgoed waardecreatie wijkaanpak wijkcoöperatie wonen zelfbouw Zwolle
De ideale leider is een betrokken buitenstaander
Gemiddeld eens per 2 weken zit ik op vrijdagmiddag in een zaaltje in Den Haag naar filmfragmenten te kijken. Dit in het kader van een opleiding over leiderschap verzorgd door Manfred van Doorn. Mooie formule, zeker voor een filmliefhebber. Ik doe er aan mee omdat ik geïnteresseerd ben in publiek leiderschap en sturing met lichtheid en omdat ik meer met beeld wil doen in mijn eigen werk. Wat heb ik er tot nu toe aan overgehouden? Vooral inspiratie en mooie beelden over de leider als betrokken buitenstaander. Lees hieronder waar dat over gaat en welke films je beslist moet zien om daar meer gevoel voor te krijgen.
18 december 2011
1 reacties
betrokken buitenstaander, de reis van de held, dienend leiderschap, film, leiderschap, licht leiderschap, Manfred van Doorn, obama, wijffels, Winsemius
Crisismanagement light
De wijze waarop Herman Wijffels en Han Noten de crisis binnen de FNV over de pensioenplannen aanpakten oogst vooral verbazing. Ze (b)lijken zich niet gericht te hebben op het conflict zelf (en dit in de ogen van velen onopgelost gelaten) maar op onderliggende problemen is de structuur en strategie van de vakbeweging. Ze kunnen er terecht op wijzen dat ze niet als conflictbemiddelaars zijn ingehuurd maar dat doet niets af aan het feit dat hun aanpak verrassend is. In dit blog: waarom is dit zo’n buitengewoon slimme aanpak en wat kunnen we er van leren in andere situaties?
7 december 2011
0 reacties
crisismanagement light, eurocrisis, FNV, mediation, noten, wijffels
De taaie strijd tegen de grote overhead
Vandaag stuitte ik op 2 verhalen over het monster van de groeiende overhead. Ze komen uit totaal verschillende werelden maar vullen elkaar mooi aan. Jos van der Lans maakt zich in een column voor het Groen Links Magazine kwaad over de almaar uitdijende overhead in de publieke sector en speelt plagerig met het idee van de oprichting van een anti-overhead partij. In Harvard Business Review werkt Yves Morieux van adviesbureau BCG zijn concept ‘smart simplicity’ uit als wapen tegen de uitdijende overhead in het bedrijfsleven. Beide verhalen zijn me uit het hart gegrepen maar je moet ze wel over elkaar heen leggen om de kern van het vraagstuk te vatten.
1 december 2011
2 reacties
beheersing, complexiteitsindex, kortsluiten, morieux, overhead, smart simplicity, van der lans
Meer bewonersmacht vereist een actieve overheid
Vorige week was ik weer anderhalve dag op pad met de projectleiders wijkenaanpak van de steden met de 40 aandachtswijken. Ditmaal in Den Haag, op bezoek bij lokale projecten en ook een mooi gesprek met acht kamerleden. Het centrale thema: ‘meer macht en invloed voor bewoners/burgers’.
De projectleiders hebben de paradoxale opdracht om te organiseren dan bewoners zelf het heft meer in handen nemen. Dat is niet eenvoudig en zeker als dat omgeven is met principiële vragen over democratie (wie bestuurt wie?), de menselijke aard (is de burger calculerend of altruïstisch?), de rol van overheid (op de voorgrond of op de achterhand) en rechtvaardigheid (belonen initiatief of waarborgen gelijke rechten en plichten). Om niet in deze principiële vragen verstrikt te raken klamp ik me vast aan vier criteria die in alle gevallen helpen om met die paradoxale opdracht om te gaan. Het gaat om nabijheid, wederkerigheid, creatieve spanning en horizontale verantwoording. Zo eenvoudig kan het zijn toch !? (meer…)
19 oktober 2011
0 reacties
bewonersmacht, bureaucratie, burgerkracht, burgerschap, creatieve spanning, horizontale verantwoording, lokale democratie, nbijehid, wederkerigheid
Groeiend vertrouwen van burgers in ambtenaren!
Ik heb ‘m nog steeds in mijn boekenkast staan als relikwie van mijn studie sociologie: het boekje ‘how to lie with statistics’. Ik denk vaak aan die titel als de Volkskrant weer eens zelf een onderzoek doet of laat doen. Vandaag ook weer met het onderzoek waaruit zou blijken dat burgers negatief denken over ambtenaren. Want ik kan ook simpelweg het omgekeerde aantonen: ambtenaren behoren tot de hoogst gewaardeerde beroepen in Nederland.
19 september 2011
0 reacties
ambtenaren, liegen met statistiek, onderzoek, tegeltjeswijsheid, vertrouwen
Een strategie voor organische ontwikkeling
Het paradigma van organische ontwikkeling als basis voor het ruimtelijk beleid maakt tot mijn vreugde steeds meer school in bestuurlijk Nederland. Eind vorig jaar nam de Tweede Kamer al een motie aan met die strekking, De Vereniging Deltametropool heeft zich er inmiddels toe bekeerd (‘Deltametropool in nieuwe werkelijkheid‘) en ook het forum voor de stedelijke regio’s heeft die benadering omarmd. De vraag is wel hoe deze benadering doordringt in het maakbaarheidsdenken en het handelen van bestuurders, ambtenaren en andere professionals. Hoe gaan ze om met de paradox dat je iets wilt sturen dat organisch tot stand moet komen?
13 september 2011
1 reacties
bestuurscultuur, gebiedsontwikkeling, infra, macht aan de burger, organisch ontwikkelen, RO, serendipiteit
Sereniteit als antwoord op rellen
De publicitaire nasleep van de rellen van vorige week in Londen voltrekt zich volgens een voorspelbaar patroon. Politici, journalisten en zelfbenoemde experts proberen de rellen te passen in discoursen over sociale ongelijkheid en/of moreel verval. Nu zijn die analyses natuurlijk niet te bewijzen noch te falsificeren. Er bestaat immers geen eenduidige oorzaak-gevolg of probleem-oplossing relatie. Zo werkt dat nooit in een sociale en politieke context en dus zeker niet in het geval van onverwacht heftige rellen. Het is op zich toe te juichen dat er in de Britse media door politici en journalisten op zoek wordt gegaan naar dieperliggende mechanismen onder de rellen. Dat is een verademing in vergelijking met het Nederlandse debat over straatcultuur en verloedering.
16 augustus 2011
0 reacties
londen, maakbaarheid, rellen, sereniteit, stadsplanning, Wouter Vanstiphout
Zelfbewuste burgers en boze kunstenaars
Gisteren was ik in Den Haag op de conferentie ‘ruimte voor burgers’ over de rol van bewoners in de wijkaanpak en op de manifestatie tegen de cultuurbezuinigingen ‘mars der beschaving’ ‘ Twee werelden die weinig met elkaar van doen hebben , of toch wel ?
27 juni 2011
1 reacties
Niets is permanenter dan het tijdelijke
Donderdag 23 juni aanstaande zijn er twee bijeenkomsten die gaan over het tijdelijk gebruik van ruimte. In Almere is er de manifestatie tijdelijk anders bestemmen (klik hier voor info) en in Rotterdam organiseert het NAI een avond over ‘space in the interim’ (hier de link). Beide bijeenkomsten staan in het teken van de vraag hoe in de periode van het ontbreken van (geld voor) grote plannen toch ruimtelijke dynamiek te stimuleren. Deze aandacht voor tijdelijkheid is mijns inziens veel wezenlijker dan als overgangsfase of noodmaatregel in tijden van crisis. Hier zien we de geboorte van de nieuwe ruimtelijke ordening en gebiedsontwikkeling.
20 juni 2011
0 reacties
organische gebiedsontwikkeling, organische planning, ruimtevolk, slow urbanism, tijdelijkheid
Oefening baart kunst en lichtheid
Regelmatig stuit ik op pleidooien voor meer erkenning van gedegen vakmanschap. Niet verbazend in een tijd waarin (terecht!) de kritiek aanzwelt op al die managers die toegewijde professionals in de weg lopen, op de omloopsnelheid van hypes in bestuur en organisaties en op ‘factfree politics’ waarin meningen belangrijker zijn geworden dan zorgvuldig opgebouwde en onderbouwde kennis. Maar opvallend weinig gaat het over de vraag wat dat vakmanschap in essentie is. Meestal wordt gesproken over betrokkenheid en passie voor je vak en voor de mensen voor wie je werkt. Het lijkt er echter op dat er weer aandacht komt voor een klassieke opvatting over vakmanschap als resultaat van jarenlange oefening. Met zijn boek ‘outliers’ (uitblinkers) heeft Malcolm Gladwell al in 2009 een ode aan de oefening geschreven. Hij formuleert daarin de 10.000 uren-regel.