Ruimtemakerblog
Ruimte maken en lichtheid brengen in de wereld van taaie systemen, drukdoenerij en ingewikkelde spelletjes is mijn specialiteit en drive. In dit blog vertel ik wat ik als adviseur meemaak en wat ik aan zwaarte en lichtheid in mijn omgeving en in de media tegenkom. Hopelijk prikkelt en inspireert het u. Graag reacties en adviezen. U kunt mij ook volgen op het twitteraccount ‘ruimtemaker’ waar blogberichten zullen worden aangekondigd: Twitter.
Frans Soeterbroek, Ruimtemaker
Tags
ambtenaren Amsterdam burgerparticipatie collectieve intelligentie corporaties democratische vernieuwing dialoog eigenaarschap gebiedsontwikkeling geluk gemeenteraad gemeenteraadsverkiezingen jane jacobs koekoeksklokparticipatie leiderschap lichte sturing lichtheid lokale democratie lokale initiatieven maatschappelijke gebiedsontwikkeling menselijke maat omgevingswet ontwerpers organische gebiedsontwikkeling organisch ontwikkelen participatie publiek domein publieke zaak regio Rotterdam samen stad maken schurende verhalen sociaal kapitaal stadmakers stadsontwikkeling systeemwereld technocratie tijdelijkheid Utrecht vastgoed verhalen waardecreatie wijkaanpak wonen Zwolle
Een optimistische kijk op de maatschappelijke onderstroom
Gisteren stuitte ik op een mooie analyse van maatschappelijke onderstromen door Herman Wijffels (Utrecht Sustainable Institute) en Martijn Lampert (Motivaction). Ze hebben in hun verkenning ‘netwerksamenleving biedt route uit crisis‘ de rijkdom aan onderzoeksgegevens van Motivaction geherinterpreteerd. Ze identificeren vier onderstromen die wel eens snel bovenstroom kunnen worden: toegang wordt belangrijker dan bezit, het immateriële wordt belangrijker, we willen meer zelf gaan doen en we vertrouwen meer op de eigen netwerken dan op overheid en instituties. Laten we eens kijken naar de consequenties daarvan.
25 februari 2013
0 reacties
bankencrisis, duurzame samenleving, maatschappelijke onderstroom, motivaction, onbehagen, RMO, wijffels, zelfsturing
lichte regie, hoe doe je dat?
Het afgelopen half jaar heb ik in de gemeente Zwolle de afdeling maatschappelijke ontwikkeling (MO) ondersteund bij het vinden van een nieuwe regierol. Zeker in tijden van bezuinigen, decentraliseren van rijkstaken en inzet op eigen kracht van burgers is herbezinning op ieders rol en de onderlinge relaties aan de orde. Als overheid moet je schakelen tussen het scherp op de huid zitten van maatschappelijke en semi-publieke organisaties (zijn ze de subsidie waard, voeren ze wettelijke taken goed uit?) en een houding als netwerkpartner die de ander vertrouwen en ondersteuning geeft. Hoe zorg je dat dat geen spagaat wordt? Lichte regie is een antwoord.
5 februari 2013
0 reacties
confrontatie, dialoog, kortsluiten, lichte regie, onbevangenheid, regie, spin in het web, verbale vernieuwing, Zwolle
10 manieren om als burgers een vuist te maken in de bankencrisis
Het SNS-debacle maakt velen boos en helaas ook moedeloos. Ik zie ze ze al weer langs komen in kranten en op twitter de verzuchtingen in de trant van ‘hoe lang pikken we het nog dat wij de prijs betalen voor het casinokapitalisme van het bankwezen.’ Ik voel me aangesproken maar ben ook zoekende wat werkt en hoe je grote groepen daar warm voor krijgt. Batman zal het vrees ik niet voor ons komen oplossen. Daarom op zaterdagmiddag een poging om wat opties op een rij te zetten en te onderzoeken wat aanslaat. Laat eens weten welke je ervan aanspreken en waar je je zelf hard voor zou willen maken. Hier komen ze.
2 februari 2013
16 reacties
bankencrisis, burgerinitiatief
De kracht van het strategische detail
Gisteren heb ik op de dag van stad en regio, georganiseerd door platform 31 een verhaal gehouden over de kracht van het detail in de wereld van beleid en planning. In deze wereld waarin het tot de crisis vooral ging over grote opgaven, ambitieuze programma’s en imponerende vergezichten is het voor velen lastig om terug te schakelen naar een ambitieniveau met een meer menselijke maat. Dat wordt toch beschouwd als een typische geval van ‘jammer, maar helaas’ terwijl ik het vooral zie als een ‘blessing in disguise’. Want door in te zoomen op de details van het leven in stad en regio sla je vele vliegen in een klap. Tel even mee. (meer…)
18 januari 2013
0 reacties
acupunctuur, kijken, regio, stad, strategisch detail
lessen in bescheidenheid en leiderschap van Mandela
De voorbije weken heb ik eindelijk de vuistdikke autobiografie van Nelson Mandele uit 1994 gelezen. Voor het grootste deel geschreven op Robbeneiland en met gevaar voor vele levens naar buiten gesmokkeld. Het is een indrukwekkend verhaal over de prijs van een levenslange strijd tegen racisme en onderdrukking. Maar ook een eerlijk verslag van zijn eigen bokkensprongen, fouten, onhebbelijkheden en pijnlijke levenslessen. Dat was voor mij het meest verrassende aan het lezen van het boek. Blijkbaar heb ik, zoals zovelen, Mandela al zo heilig verklaard dat ik verrast ben iemand in de biografie tegen te komen die niets menselijks vreemd is en wiens leven een aaneenschakeling is van pijnlijke keuzes. ik heb met enige beroepsdeformatie het boek gelezen als een bijzondere les in leiderschap, strategisch denken en onderhandelen. En daar valt voor ons gewone stervelingen ook wat van te leren. (meer…)
14 januari 2013
0 reacties
botsende kwaliteiten, leiderschap, mandela
20 classic songs on living in the city
Streetlife
1 – roxy music street life
2 – the crusaders street life
3 – martha reeves dancing in the streets
4 – lovin spoonful summer in the city
(meer…)
21 december 2012
2 reacties
m
De steden als redder van de wereld
Gisteravond was ik in het academiegebouw in Utrecht bij een lezing van Benjamin Barber georganiseerd door het nieuwe debatplatform House of Commons. Barber had het over zijn volgend jaar te verschijnen boek ‘how mayors rule the world’. Naast de lezing heb ik ook het voorwoord van het boek al tot me kunnen nemen en dat geeft een aardig beeld van zijn boodschap.
Het is een liefdesverklaring aan de stad, aan bijzondere burgemeester en (opmerkelijk) aan stedennetwerken als alternatief voor falende natiestaten en falende internationale instituties. De ondertitel van het boek is veelzeggend: ‘why cities can and should govern globally and how they already do’. Een toch verrassende stelling van de man die we vooral kennen van zijn bittere aanklacht tegen het westers consumentisme beleden in zijn boeken ‘Jihad vs. Mcworld’ en ‘de infantiele consument’.
19 december 2012
0 reacties
benjamin barber, burgemeester, mayors, steden, stedennetwerken
dansen door de schalen in overijssel
Gisteren mocht ik voor politici, bestuurders, ambtenaren en maatschappelijk actieven in de provincie Overijssel een presentatie houden over mijn benadering van dansen door de schalen. Dit in het kader van een door het trendbureau Overijssel georganiseerde bijeenkomst over de parallelle trend van opschaling en kleinschaligheid in bestuur en samenleving. Hoe zorg je dat deze tegengestelde beweging niet in een spagaat eindigt en hoe benader je de complexiteit van sturen op al die niveaus met enige lichtheid? Dat is waar het mijns inziens om draait en waar de meeste aanwezigen ook zoekende in bleken.
14 december 2012
0 reacties
dansen door de schalen, multilevel governance, regio, regionaal bestuur
kan supercitizen de overheid en de stad redden?
Voorzet voor debat ‘toekomst van de stad’
pakhuis de zwijger 10-12-12
Frans Soeterbroek, de ruimtemaker
Misschien zit er vanavond wel iemand in de zaal die het geduld heeft verloren. De overheid moet nu maar eens echt voelen wat voor kracht er in de stad zit. Morgenochtend trekt hij zijn cape aan en stormt als supercitizen langs verbouwereerde bewakers het stadhuis binnen. Hij gaat de vergaderkamers langs om de zaak eens goed op te schudden.
In de eerste ruimte treft hij de 15-koppige taskforce ‘achter de voordeuraanpak’ aan die werkt aan het concept ‘1 gezin, 1 plan’. Hij stuurt de helft van die mensen weg en roept ze na: ‘het gaat om eigen kracht en niet om afstemming tussen professionals’.
In de volgende zaal treft hij communicatiemedewerkers aan die de laatste hand leggen aan het nieuwe burgerparticipatieprotocol van de gemeente. Supercitizen verscheurt het stuk en roept hen toe: ‘hou toch eens op met die suffe bevoogdende participatieladders en geef het stuur echt uit handen.’
In de ruimte daarnaast ontmoet hij de werkgroep ‘nieuwe verdienmodellen voor de gebiedsontwikkeling’ en supercitizen schreeuw hen toe: opgerot met die projectontwikkelaars, we maken de stad zelf wel.
U snapt het al: het zal een lange en vermoeiende dag voor supercitizen worden. (meer…)
11 december 2012
2 reacties
lichtheid, mockus, speldeprikken, supercitizen, systeemwereld, toekomst van de stad, vlucht vooruit, zelfsturing
niet loslaten maar arena’s bouwen
Het zingt onmiskenbaar rond: het verhaal van de overheid die moet durven loslaten en moet vertrouwen op de kracht van burgers. Ik was vorige week op twee bijeenkomsten waar het over niets anders leek te gaan, Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) kwam met het rapport ‘een beroep op de burger’, de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) kwam met ‘loslaten in vertrouwen’ en in de kranten struikel je over de verhalen met deze boodschap. Zie bijvoorbeeld de mooie analyses van Martin Sommer en Mark Chavannes in respectievelijk de Volkskrant en NRC van afgelopen zaterdag. de teneur van alle discussies, rapporten en artikelen: hoog tijd dat de burger het stuur van de publieke zaak steviger in handen neemt maar de politiek vergist zich als ze denkt op deze manier af te komen van lastige en kostbare publieke taken. Vooral van het ROB-advies waarin het nieuwe paradigma van ‘community governance’ wordt gevierd ben ik gecharmeerd maar ze had wel wat mogen doorstoten naar de onderliggende spanningen. (meer…)