Ruimtemakerblog
Ruimte maken en lichtheid brengen in de wereld van taaie systemen, drukdoenerij en ingewikkelde spelletjes is mijn specialiteit en drive. In dit blog vertel ik wat ik als adviseur meemaak en wat ik aan zwaarte en lichtheid in mijn omgeving en in de media tegenkom. Hopelijk prikkelt en inspireert het u. Graag reacties en adviezen. U kunt mij ook volgen op het twitteraccount ‘ruimtemaker’ waar blogberichten zullen worden aangekondigd: Twitter.
Frans Soeterbroek, Ruimtemaker
Tags
ambtenaren Amsterdam burgerparticipatie collectieve intelligentie community democratische vernieuwing eigenaarschap gebiedsontwikkeling gemeenteraad gemeenteraadsverkiezingen ketenomkering knutselen koekoeksklokparticipatie leiderschap lichtheid lokale democratie lokale initiatieven maatschappelijke gebiedsontwikkeling menselijke maat omgevingswet ontwerpers organische gebiedsontwikkeling organisch ontwikkelen participatie publiek domein publieke zaak regio Rotterdam samen stad maken schurende verhalen sociaal kapitaal stadhuis op straat stadmakers stadsontwikkeling systeemwereld technocratie tijdelijkheid Utrecht vastgoed waardecreatie wijkaanpak wijkcoöperatie wonen zelfbouw Zwolle
20 classic songs on living in the city
Streetlife
1 – roxy music street life
2 – the crusaders street life
3 – martha reeves dancing in the streets
4 – lovin spoonful summer in the city
(meer…)
21 december 2012
2 reacties
m
De steden als redder van de wereld
Gisteravond was ik in het academiegebouw in Utrecht bij een lezing van Benjamin Barber georganiseerd door het nieuwe debatplatform House of Commons. Barber had het over zijn volgend jaar te verschijnen boek ‘how mayors rule the world’. Naast de lezing heb ik ook het voorwoord van het boek al tot me kunnen nemen en dat geeft een aardig beeld van zijn boodschap.
Het is een liefdesverklaring aan de stad, aan bijzondere burgemeester en (opmerkelijk) aan stedennetwerken als alternatief voor falende natiestaten en falende internationale instituties. De ondertitel van het boek is veelzeggend: ‘why cities can and should govern globally and how they already do’. Een toch verrassende stelling van de man die we vooral kennen van zijn bittere aanklacht tegen het westers consumentisme beleden in zijn boeken ‘Jihad vs. Mcworld’ en ‘de infantiele consument’.
19 december 2012
0 reacties
benjamin barber, burgemeester, mayors, steden, stedennetwerken
dansen door de schalen in overijssel
Gisteren mocht ik voor politici, bestuurders, ambtenaren en maatschappelijk actieven in de provincie Overijssel een presentatie houden over mijn benadering van dansen door de schalen. Dit in het kader van een door het trendbureau Overijssel georganiseerde bijeenkomst over de parallelle trend van opschaling en kleinschaligheid in bestuur en samenleving. Hoe zorg je dat deze tegengestelde beweging niet in een spagaat eindigt en hoe benader je de complexiteit van sturen op al die niveaus met enige lichtheid? Dat is waar het mijns inziens om draait en waar de meeste aanwezigen ook zoekende in bleken.
14 december 2012
0 reacties
dansen door de schalen, multilevel governance, regio, regionaal bestuur
kan supercitizen de overheid en de stad redden?
Voorzet voor debat ‘toekomst van de stad’
pakhuis de zwijger 10-12-12
Frans Soeterbroek, de ruimtemaker
Misschien zit er vanavond wel iemand in de zaal die het geduld heeft verloren. De overheid moet nu maar eens echt voelen wat voor kracht er in de stad zit. Morgenochtend trekt hij zijn cape aan en stormt als supercitizen langs verbouwereerde bewakers het stadhuis binnen. Hij gaat de vergaderkamers langs om de zaak eens goed op te schudden.
In de eerste ruimte treft hij de 15-koppige taskforce ‘achter de voordeuraanpak’ aan die werkt aan het concept ‘1 gezin, 1 plan’. Hij stuurt de helft van die mensen weg en roept ze na: ‘het gaat om eigen kracht en niet om afstemming tussen professionals’.
In de volgende zaal treft hij communicatiemedewerkers aan die de laatste hand leggen aan het nieuwe burgerparticipatieprotocol van de gemeente. Supercitizen verscheurt het stuk en roept hen toe: ‘hou toch eens op met die suffe bevoogdende participatieladders en geef het stuur echt uit handen.’
In de ruimte daarnaast ontmoet hij de werkgroep ‘nieuwe verdienmodellen voor de gebiedsontwikkeling’ en supercitizen schreeuw hen toe: opgerot met die projectontwikkelaars, we maken de stad zelf wel.
U snapt het al: het zal een lange en vermoeiende dag voor supercitizen worden. (meer…)
11 december 2012
2 reacties
lichtheid, mockus, speldeprikken, supercitizen, systeemwereld, toekomst van de stad, vlucht vooruit, zelfsturing
niet loslaten maar arena’s bouwen
Het zingt onmiskenbaar rond: het verhaal van de overheid die moet durven loslaten en moet vertrouwen op de kracht van burgers. Ik was vorige week op twee bijeenkomsten waar het over niets anders leek te gaan, Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) kwam met het rapport ‘een beroep op de burger’, de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) kwam met ‘loslaten in vertrouwen’ en in de kranten struikel je over de verhalen met deze boodschap. Zie bijvoorbeeld de mooie analyses van Martin Sommer en Mark Chavannes in respectievelijk de Volkskrant en NRC van afgelopen zaterdag. de teneur van alle discussies, rapporten en artikelen: hoog tijd dat de burger het stuur van de publieke zaak steviger in handen neemt maar de politiek vergist zich als ze denkt op deze manier af te komen van lastige en kostbare publieke taken. Vooral van het ROB-advies waarin het nieuwe paradigma van ‘community governance’ wordt gevierd ben ik gecharmeerd maar ze had wel wat mogen doorstoten naar de onderliggende spanningen. (meer…)
4 december 2012
0 reacties
arena's, burgerkracht, community, governance, lolaten, netwerken, politiek primaat, ROB, SCP, vertrouwen in burgers
De essentie van sturen met lichtheid
Afgelopen week had ik weer de kans om mijn verhaal over sturen met lichtheid te presenteren aan wat grotere gezelschappen. Bij de gemeente Eindhoven voor 35 managers uit de ruimtelijke hoek en bij de Vereniging van Grondbedrijven voor een zaal van 300 mensen. Ik heb beide groepen na afloop gevraagd te stemmen over de stelling dat zij de gepresenteerde lessen in lichtheid in hun eigen werk goed zouden kunnen gebruiken. In beide zalen stemde zo’n 90 % voor, 10% stemde niet en helemaal niemand stemde tegen. Voor mij een mooie opsteker maar wat zegt dit nu eigenlijk over wat er in de steden en breder in bestuurlijke Nederland aan de hand is?
20 november 2012
0 reacties
complexiteit, Eindhoven, grondbedrijven, lichtheid, optimisme, sturen met lichtheid, technocratie, tijdgeest
het bouwen van een coalitie voor duurzame ontwikkeling
Twee weken geleden was ik drie dagen in Zeeuws Vlaanderen om te helpen een coalitie voor een biobased brug te bouwen. Het idee in een notendop: een brug of viaduct met plantaardig materiaal bouwen. In eerste instante wordt gedacht aan een composiet op basis van vlas, dat volop in Zeeland groeit. Zo’n brug zou voor de bio-based Delta een bijzonder icoon zijn.
Samen met de initiatiefnemers voor het plan, Ro&Ad Architecten voerde ik gesprekken met aannemers, producenten, rijkswaterstaat, de provincie, banken, designers, hogescholen en innovatiecentra.
13 november 2012
0 reacties
biobased, burggen bouwen, coalitie, duurzame ontwikkeling, estafettemodel, momentum, organische coalitie
onderhandelen voor dummies: de blinde vlek in de kabinetsformatie
Wie de reconstructie in de kranten leest van de totstandkoming van het kabinet Rutte II zal zich de vraag stellen of hier de hogeschool van onderhandelen aan het werk is geweest of dat men een potje heeft zitten knoeien. De hoofdrolspelers zijn er trots op hoe ze het spel gespeeld hebben: elkaar wat gunnen, geen bloedeloze compromissen, zichtbaar voor de achterban kunnen scoren en waar nodig de scherpe kantjes er voor de ander afhalen. Bijna aandoenlijk zijn de anekdotes over het kwartetten met ingrijpende maatregelen en de methode om VVD-ers te vragen om de belangen van de PvdA uit te werken en vice versa. Maar door alle commotie over de inkomensafhankelijke zorgpremie ontstaat bij de buitenwereld het beeld van geklungel. Dat is wat te grof uitgedrukt maar die kritiek raakt wel de kern van de zaak: er is gewerkt met een te eenzijdige benadering van onderhandelen.
5 november 2012
0 reacties
kabinetsformatie, koehandel, onderhandelen, spelregels
De tragiek van systeemingrepen in de zorg
De afgelopen week verschenen er twee artikelen in kranten die vragen oproepen over de kansrijkheid van grote ingrepen in de zorg. De Volkskrant berichtte over het wegwerken van de wachtlijsten als probleem in plaats van als oplossing: de natuurlijke filter tegen overbehandeling en kostenbesparing is daarmee ook verdwenen. De NRC meldde onder de kop ‘laagdrempelig advies waar geen vraag naar is’ dat de Centra voor Jeugd en Gezin op een fiasco uitdraaien. Dit symbool van klantgerichtheid en integrale aanpak blijkt zijn belofte niet waar te maken. In angelsaksische landen noemen ze dit fenomeen van grote systeemingrepen met een noodlottige afloop ‘planningdisasters’. Waarom draait het daar zo vaak op uit?
2 oktober 2012
0 reacties
kleine ingrepen, ontkokeringslogica, planningsramp, systeemingrepen, zorg
De stad als verhaal
Afgelopen donderdag was ik bij de intreerede ‘de stad als brein’ van Zef Hemel (hier de tekst). Hij bekleedt de komende vijf jaar de Wiboutleerstoel, ingesteld op initiatief van de gemeente Amsterdam. Het is altijd een feest om naar Zef te luisteren en zijn blogs op zefhemel.nl te lezen. Hij is een van de weinige gemeenteambtenaren die ik ken die oprecht kan genieten van de spontane chaos en orde in de stad en de aandrang kan weerstaan om successen in de stad gelijk toe te rekenen aan gemeentelijk beleid. En hij is een van de weinigen die de compacte stad niet primair propageert om het open landschap te sparen maar omdat hij van stedelijkheid en de stedelijke samenleving houdt.