burgerkracht

Omstreden plannen, onderschatte burgers

Mijn essay over de rol van bewoners bij stedelijke verdichting is vanaf vandaag beschikbaar. Het werd tijd om mijn blogs over dit onderwerp en mijn ervaringen als adviseur en activist eens goed op een rij te zetten in een tijd dat binnenstedelijke verdichting zo’n vlucht neemt. Het verhaal is gratis te downloaden bij uitgeverij Trancity via deze link. En daar ook als papieren exemplaar te koop.

Met dit verhaal wil ik de binnenstedelijke verdichting veel beter verbinden met gemeenschapskracht en de zorg van bewoners over hun leefomgeving en de toekomst van deze aarde. Om bewoners een volwaardige plek te geven aan de tafels waar getekend en gerekend wordt en besluiten vallen. En eigenlijk gaat dit verhaal voor een groot deel op voor alle (omstreden) ruimtelijke projecten in ons land. Dus deel het ook met mensen buiten de wereld van de stedelijke verdichting.  

Het verhaal is geschreven als drietrapsraket: eerst maar eens afrekenen met de angst voor de NIMBY (dit schreef ik er eerder al over), dan dieper de systemen in om de publieke zaak te heroveren op marktwerking, technocratie en topdown-planning. Om vervolgens uit de komen bij het model van maatschappelijke gebiedsontwikkeling met veel meer ruimte voor burgerinitiatieven. 
De drie verhalen zijn ook los van elkaar te lezen als respectievelijk bijdrage aan het debat over de relatie burger – overheid, analyse van de ondermijning van de publieke zaak en perspectief op de toekomst. 

In bijlage 1 wordt systematisch op een rij gezet welke instrumenten er allemaal al bestaan en moeten worden doorontwikkeld wil je bewoners in positie brengen. In bijlage 2 worden alle kritische noten in het verhaal over de omgevingswet op een rij gezet en de democratische lekken in die wet van een alternatief voorzien. 

Ik vind dat iedereen die beroepsmatig bezig is met ruimtelijke projecten en de binnenstedelijke verdichting in het bijzonder dit verhaal moet lezen. En wie bij bewonersparticipatie niet weet wat je meer kan doen dan het werken met de participatieladder, inloopavonden en creatieve ateliers moet alle instrumenten in bijlage 1 maar eens bekijken. Dan blijkt dat er vele praktische mogelijkheden zijn om de stap te maken van vrijblijvend meepraten naar zeggenschap.

Ik hoop vooral dat actieve bewoners groepen hier de  steun vinden die ze nodig hebben om hun partijtje mee te blazen en vaker bij plannen van gemeenten, ontwikkelaars en corporaties zullen zeggen: ‘dat gaan we echt anders en beter doen en zeker niet over onze hoofden’. 

Voor wie wat meer wil weten over mijn beweegreden bij het schrijven van dit verhaal, lees het interview met gebiedsontwikkeling.nu. 
Ik stel het op prijs als je hieronder wilt delen wat je van het verhaal vindt en vooral wat je er mee aankunt. En ja, ik kom graag een keer langs om over het verhaal te praten en nog liever om te helpen de adviezen toe te passen. Veel leesplezier.

7 september 2022
0 reacties
binnenstedelijke verdichting, burgerkracht, gemeenschap, lokale democratie, omstreden plannen, participatie, zeggenschap

niet loslaten maar arena’s bouwen

Het zingt onmiskenbaar rond:  het verhaal van de overheid die moet durven loslaten en moet vertrouwen op de kracht van burgers. Ik was vorige week op twee bijeenkomsten waar het over niets anders leek te gaan, Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) kwam met het rapport ‘een beroep op de burger’, de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) kwam met ‘loslaten in vertrouwen’ en in de kranten struikel je over de verhalen met deze boodschap. Zie bijvoorbeeld de mooie analyses van Martin Sommer en Mark Chavannes in respectievelijk de Volkskrant en NRC van afgelopen zaterdag. de teneur van alle discussies, rapporten en artikelen: hoog tijd dat de burger het stuur van de publieke zaak steviger in handen neemt maar de politiek vergist zich als ze denkt op deze manier af te komen van lastige en kostbare publieke taken. Vooral van het ROB-advies waarin het nieuwe paradigma van ‘community governance’ wordt gevierd ben ik gecharmeerd maar ze had wel wat mogen doorstoten naar de onderliggende spanningen.  (meer…)

4 december 2012
0 reacties
arena's, burgerkracht, community, governance, lolaten, netwerken, politiek primaat, ROB, SCP, vertrouwen in burgers

Meer bewonersmacht vereist een actieve overheid

Vorige week was ik weer anderhalve dag op pad met de projectleiders wijkenaanpak van de steden met de 40 aandachtswijken. Ditmaal in Den Haag, op bezoek bij lokale projecten en ook een mooi gesprek met acht kamerleden. Het centrale thema: ‘meer macht en invloed voor bewoners/burgers’.
De projectleiders hebben de paradoxale opdracht om te organiseren dan bewoners zelf het heft meer in handen nemen.  Dat is niet eenvoudig en zeker als dat omgeven is met principiële vragen over democratie (wie bestuurt wie?), de menselijke aard (is de burger calculerend of altruïstisch?), de rol van overheid (op de voorgrond of op de achterhand) en rechtvaardigheid (belonen initiatief of waarborgen gelijke rechten en plichten). Om niet in deze principiële vragen verstrikt te raken klamp ik me vast aan vier criteria die in alle gevallen helpen om met die paradoxale opdracht om te gaan. Het gaat om nabijheid, wederkerigheid, creatieve spanning en horizontale verantwoording. Zo eenvoudig kan het zijn toch !? (meer…)

19 oktober 2011
0 reacties
bewonersmacht, bureaucratie, burgerkracht, burgerschap, creatieve spanning, horizontale verantwoording, lokale democratie, nbijehid, wederkerigheid