bewonersinitiatief
Tags
ambtenaren Amsterdam burgerparticipatie collectieve intelligentie democratische vernieuwing dialoog eigenaarschap gebiedsatelier gebiedsontwikkeling gemeenteraad gemeenteraadsverkiezingen grondbeleid koekoeksklokparticipatie leiderschap lichtheid lokale democratie lokale initiatieven maatschappelijke gebiedsontwikkeling menselijke maat omgevingsvisie omgevingswet organische gebiedsontwikkeling organisch ontwikkelen participatie participatiesamenleving publiek domein publieke zaak regio Rotterdam samen stad maken schurende verhalen sociaal kapitaal stadmakers stadsontwikkeling systeemwereld technocratie tijdelijkheid Utrecht Utrechtse Ruimtemakers vastgoed waardecreatie wijkaanpak wijkcoöperatie wonen Zwolle
Het experiment en de participatie als placebo voor een vastzittend systeem
Recent schreef ik naar aanleiding van een kritisch rapport van de Rotterdamse Rekenkamer over de samenwerking tussen de gemeente en burgerinitiatieven dat gemeenten in reactie op kritiek altijd vluchten in nog betere procesinstrumenten (dialoog, klantvriendelijkheid, communicatie) maar weigeren om de systemen waar burgers hard op botsen aan te passen. En waar de wil er wel is om het eens anders te doen stranden de goede intenties in te vrijblijvende experimenten.
Die experimenten en procesaanpak zijn niet meer dan placebo’s voor een hardnekkige kwaal. De muren rond de traditionele manier van werken van gemeenten in innige samenwerking met de markt worden niet geslecht en vaak nog hoger opgetrokken. Het leidt steeds zichtbaarder tot een gespleten bestuurscultuur waarin er aan de ene kant ambtenaren, bestuurders en raadsleden zijn die de actieve burger omarmen en voor hen op zoek gaat naar regel- en ritselruimte. En aan de andere kant ambtenaren, bestuurders en politici die er voor zorgen dat de burger buiten de arena wordt gehouden waar het echte spel wordt gespeeld. Gemeenteraden accepteren dit en weerspiegelen ook zelf die gespleten cultuur. In dit verhaal wil ik eens dieper ingaan op welke systemen dat zijn, wat de dramatische consequenties van deze hoge muren zijn en hoe het anders kan en moet.
27 november 2020
12 reacties
bewonersinitiatief, experimenten, grondbedrijven, participatie, planprocessen, systeemwereld, tenderprocedure, vastgoed
Op klantreis met burgerinitiatieven? Doe ze dat niet aan!
De rekenkamer van de gemeente Rotterdam heeft een behoorlijk gedegen onderzoek gedaan naar hoe de gemeente omgaat met burgerinitiatieven. Ze is in 10 voorbeelden gedoken, 5 in het zorg- en hulpdomein en 5 in het fysieke domein. Ik vond het wel waard om het te lezen en er wat grote lijnen uit te halen. En omdat het rapport niet alleen aanbevelingen bevat maar ook de reactie van het college erop (te lezen vanaf pagina 27) tekent zich al af wat de impact van dit rapport zal zijn. En om met de deur in huis te vallen: ik vrees het ergste. Ik werd in die collegereactie vooral getroffen door de volgende zin: “Daarnaast gaan wij, gesteund door uw aanbevelingen, in 2021 klantreizen uitvoeren voor een aantal burgerinitiatieven en blijvend aandacht houden voor verbetering in de online informatievoorziening in taal, vormgeving en toegankelijkheid.” In dat modieuze idee van de klantreis zit alles wat hier misgaat: burgerinitiatieven behandelen als klanten i.p.v. partners in de publieke zaak, ze zien als optelsom van lossen initiatieven in plaats van als beweging en het blijven stapelen van nieuwe methodieken in plaats van eindelijk werk maken van het openbreken van de systemen. Zo’n aanpak past gewoon niet bij de volwassenwording van burgerinitiatief als belangrijke peiler voor stad en bestuur. De rekenkamer heeft proberen te berekenen hoeveel burgerinitiatieven er in Rotterdam zijn en die kwam op vele duizenden. Zo’n beweging in de stad verdient een serieuzer benadering dan waar zo’n klantreis het symbool van is. Ik ga er even dieper op in.
(meer…)
19 oktober 2020
7 reacties
bewonersinitiatief, burgerinitiatief, community wealth building, klantgerichtheid, meervoudige democratie, publieke zaak, rekenkamer, Rotterdam
‘als ik dit van tevoren had geweten was ik er nooit aan begonnen’
Afgelopen week mocht ik in een jury de eindpresentaties beoordelen van een kort leertraject over burgerplanvorming bij gebiedsontwikkeling, verzorgd door LSA en KNHM. Als voorproefje van die leergang had ik op verzoek van hen een masterclass over dit thema verzorgd en ik bedacht me dat het geen kwaad kan om nog een paar dingen daaruit breder te delen. Ik ga het hier niet hebben over een aantal basisnoties voor ieder initiatief (heldere en wervende boodschap, krachtenveldanalyse, netwerk opbouwen, haalbaar plan, financiering regelen etcetera). Ik richt me in dit verhaal op de vraag hoe je het ingewikkelde dansje met de systeemwereld van gemeentelijke planprocedures, grond- en vastgoedbeleid en gebiedsontwikkeling op een soepele manier kunt uitvoeren. En vooral hoe je niet verstrikt raakt wanneer het been dat zich aan wil passen aan die danspartner een andere kant op gaat dan het been dat beweegt op de maat van de eigen drijfveren en onbevangenheid. Hier komen mijn belangrijkste lessen, geschreven voor de initiatiefnemers maar hopelijk doen de mensen die hen daarbij kunnen helpen er ook hun voordeel mee.
(meer…)