Een fotografisch afscheid voor Kaddafi
Een van mijn favoriete nieuwsfoto’s is de foto links. We zien kolonel Kaddafi/Kadhafi/Gaddafi/…. (gekmakende naam voor journalisten, hier een link naar 112 spellingsvarianten) in juni 2009 op staatbezoek bij Sylvio Berlusconi. Een politiek omstreden bezoek omdat Kaddafi de uitnodiging dankte aan het feit dat hij in ruil voor miljarden euro’s de stroom vluchtelingen van Libië naar Lampedusa tot staan zou brengen. In het midden staat een van de 300 vrouwelijke lijfwachten die Kaddafi (ongetwijfeld tot plezier van zijn gastheer) die dag vergezelden. Maar het beeld is vooral interessant door de foto in de foto. Kijk even goed naar wat Kaddafi op zijn rechterborst (voor de kijker links) heeft gespeld.
Het is een foto van de Libische verzetsheld Omar Mukhtar, in 1931 gevangen genomen door de Italiaanse kolonisator. De foto is genomen een dag voor de Italianen hem zouden ophangen. Deze foto opspelden bij een staatsbezoek is een behoorlijke provocatie aan het adres van zijn gastheer alsof hij wil zeggen: ‘je kunt mijn steun kopen maar ik zal altijd minachting voelen voor jullie besmette verleden en dat zul je weten ook’.
En daarmee hield de provocatie niet op. Want tijdens zijn bezoek bracht Kaddafi via bemiddeling van een modellenbureau 200 mooie vrouwen bij elkaar, niet voor het doel waar zijn gastheer om bekend is, maar om hen via een lezing van een uur te verleiden zich tot de islam te bekeren. Ze kregen als beloning allemaal 50 euro en een exemplaar van de koran. Dat dit bevriende staatshoofd en deze collega-womanizer Italiaanse vrouwen niet uitnodigt voor een bungabungafeestje maar probeert hen te bekeren tot de islam is voor Berlusconi wellicht een nog grotere provocatie dat de foto op de borst.
Iedere keer dat ik dit beeld zie verbaas ik me over de kracht van de foto in de foto. Het symboliseert de bizarre bijeffecten van politiek opportunisme en hypocrisie, maar ook de gelaagdheid van diplomatieke en persoonlijke verhoudingen. En het laat zien wat een enkel beeld voor impact kan hebben. Ik probeer me sinds ik die foto voor het eerst zag wel eens bij beelden van hoogwaardigheidsbekleders voor te stellen welke foto de geportretteerden op hadden kunnen spelden om het protocol te doorbreken en zo ongemakkelijke verhoudingen bloot te leggen. Probeer dat spelletje ook eens.
Ik ben blij dat de val van Kaddafi aanstaande is, maar ik zal hem stiekem wel een beetje missen om zijn vermogen de staatslieden die hem de afgelopen jaren als nieuwe bondgenoot binnenhaalden belachelijk te maken.
Geef een reactie