Homepage
Tags
ambtenaren Amsterdam burgerparticipatie collectieve intelligentie democratische vernieuwing dialoog eigenaarschap gebiedsatelier gebiedsontwikkeling gemeenteraad gemeenteraadsverkiezingen grondbeleid koekoeksklokparticipatie leiderschap lichtheid lokale democratie lokale initiatieven maatschappelijke gebiedsontwikkeling menselijke maat omgevingsvisie omgevingswet organische gebiedsontwikkeling organisch ontwikkelen participatie participatiesamenleving publiek domein publieke zaak regio Rotterdam samen stad maken schurende verhalen sociaal kapitaal stadmakers stadsontwikkeling systeemwereld technocratie tijdelijkheid Utrecht Utrechtse Ruimtemakers vastgoed waardecreatie wijkaanpak wijkcoöperatie wonen Zwolle
semi-publieke organisaties in de klauw houden of in handen van burgers leggen?
Deze week zorgden de Tweede Kamer en minister Blok voor opschudding door de woningbouwcorporaties weer eens de wacht aan te zeggen. De kamer voelt zich gechanteerd door wat ze als een bouwstaking van de corporaties zien als wraak voor de verhuurdersheffing. Blok wil de corporaties helemaal terugdringen op het veld van de sociale woningbouw voor lagere inkomensgroepen. Commercieel vastgoed en duurdere woningen afstoten en geen betrokkenheid meer bij leefbaarheidsaanpak in de wijken.
Terecht veel verontwaardiging daarover niet alleen over de inhoud maar ook omdat nu juist was besloten dat corporties hun werk meer zouden gaan doen onder regie van gemeenten. Een misplaatst staaltje spierballenvertoon uit Den Haag dus.
Deze strijd is ook een illustratie van het failliet van het geloof in hybride organisaties die zowel publieke taken vervullen als op de markt opereren. Twintig jaar geleden was dat de leidende ideologie in het organiseren in het publiek domein. Wat is er mis gegaan en hoe moet het anders?
30 mei 2013
0 reacties
corporaties, hybriditeit, jane jacobs, lokale veerkracht, menselijke maat, moreel kompas, morele grondslag, publiek domein, semi-publieke organisaties
Wordt het nog wat met eigen kracht en de zelfsturende samenleving?
Gisteren mocht ik een aftrap geven voor een bestuurlijk debat over de toekomst van de stad, georganiseerd door de raad voor de leefomgeving en infrastructuur (RLI). Dit essay dat ik voor de RLI schreef was de kapstok voor mijn verhaal.
Ik heb de aanwezigen even meegenomen in de fantasie dat het inmiddels 2016 is en alle goede voornemens die we nu hebben met de macht aan de burger/bewoner/eindgebruiker/cliënt op een grote teleurstelling zijn uitgelopen. Er zijn immers een aantal hardnekkige patronen in de Nederlandse bestuurscultuur waarop we moeten anticiperen om grote teleurstellingen te voorkomen.
Hieronder worden vijf risico’s benoemd die ons behoorlijk parten kunnen gaan spelen op weg naar een samenleving die meer is gebouwd op de kracht van mensen in steden, wijken en buurten. Ze worden geconcretiseerd aan de hand van de ambities met sociale wijkteams. Die wijkteams dragen de belofte in zich om de instituties in de leefwereld van de burger te brengen maar daar kan het ook goed misgaan. Wat te doen om niet in die valkuilen te stappen?
9 april 2013
8 reacties
eigen kracht, kunstmatig nulpunt, lichtheid, maakbaarheid, sturen met lichtheid, veranderen, vernieuwen, wijkteams, zelfsturing
Het geluk van stadsbewoners in 101 portretten
Vorige week kreeg ik van Els Desmet, een voor mij nog onbekende sociaal geograaf uit Rotterdam, een uitnodiging voor de opening van een foto-expositie en boekpresentatie van het fotoproject ‘Rotterdam noorderlingen’. Dat boek bevat 101 groepsportretten van de bewoners van het Oude Noorden, Agniesebuurt en Provenierswijk. Het is een project van het Belvedère-verhalenhuis, waar ik tot mijn schande ook nog niet bekend mee was.
Els was bij het schrijven van een verhaal voor dat fotoboek geïnspireerd door mijn essay over lichte sturing van de stad en ze vroeg me daarom bij die gelegenheid aanwezig te zijn. Vereerd door deze waardering, maar zeker ook als liefhebber van fotografie en als speler met serendipiteit (omarm het toeval!) kon ik natuurlijk geen nee tegen zo’n onverwachte uitnodiging zeggen en ben er gisteren bij geweest. Een mooie aanleiding voor het schrijven van een blogpost over buurten, groepen en groepsportretten. En het is voor het eerst sinds ik twee aparte bloggen schrijf over mijn werk en over fotografie dat beiden samen vallen.
28 maart 2013
0 reacties
geluk, groepen, noorderlingen, Rotterdam, serendipiteit, stadsbewoner, verhalen, wijken
Een krachtige regio, wat is dat eigenlijk?
Gisteren mocht ik weer eens optreden bij het forum voor de stedelijke regio’s. Een prettig gezelschap met vertegenwoordigers uit 12 stedelijke regio’s (ondersteund door platform 31) waar tot mijn vreugde de benadering van lichte sturing en dansen door de schalen al jaren wordt omarmd. Zorgvuldig bouwen aan samenwerking op verschillende schalen, in wisselende verbanden en georganiseerd in lichte structuren is het devies. In die cultuur van informele samenwerking en wederzijds vertrouwen is in de diverse regio’s jarenlang geïnvesteerd. Des te pijnlijker om te zien hoe de opschalingsdiscussie die door dit kabinet in gang is gezet daar doorheen fietst. Een van de aanwezigen beschreef de samenwerking als een gezellige kroeg. Ik vrees dat die sfeer nu wordt ingeruild voor een ouderwets potje simultaanschaken. Hoe hieraan te ontkomen is de prangende vraag. In het verleggen van de aandacht naar de kracht van sociaal kapitaal ligt de sleutel.
20 maart 2013
0 reacties
bestuurlijke structuur, forum voor de regio's, krachtige regio, opschalen, Putnam, regio, sociaal kapitaal, veerkracht
Een optimistische kijk op de maatschappelijke onderstroom
Gisteren stuitte ik op een mooie analyse van maatschappelijke onderstromen door Herman Wijffels (Utrecht Sustainable Institute) en Martijn Lampert (Motivaction). Ze hebben in hun verkenning ‘netwerksamenleving biedt route uit crisis‘ de rijkdom aan onderzoeksgegevens van Motivaction geherinterpreteerd. Ze identificeren vier onderstromen die wel eens snel bovenstroom kunnen worden: toegang wordt belangrijker dan bezit, het immateriële wordt belangrijker, we willen meer zelf gaan doen en we vertrouwen meer op de eigen netwerken dan op overheid en instituties. Laten we eens kijken naar de consequenties daarvan.
25 februari 2013
0 reacties
bankencrisis, duurzame samenleving, maatschappelijke onderstroom, motivaction, onbehagen, RMO, wijffels, zelfsturing
lichte regie, hoe doe je dat?
Het afgelopen half jaar heb ik in de gemeente Zwolle de afdeling maatschappelijke ontwikkeling (MO) ondersteund bij het vinden van een nieuwe regierol. Zeker in tijden van bezuinigen, decentraliseren van rijkstaken en inzet op eigen kracht van burgers is herbezinning op ieders rol en de onderlinge relaties aan de orde. Als overheid moet je schakelen tussen het scherp op de huid zitten van maatschappelijke en semi-publieke organisaties (zijn ze de subsidie waard, voeren ze wettelijke taken goed uit?) en een houding als netwerkpartner die de ander vertrouwen en ondersteuning geeft. Hoe zorg je dat dat geen spagaat wordt? Lichte regie is een antwoord.
5 februari 2013
0 reacties
confrontatie, dialoog, kortsluiten, lichte regie, onbevangenheid, regie, spin in het web, verbale vernieuwing, Zwolle
De kracht van het strategische detail
Gisteren heb ik op de dag van stad en regio, georganiseerd door platform 31 een verhaal gehouden over de kracht van het detail in de wereld van beleid en planning. In deze wereld waarin het tot de crisis vooral ging over grote opgaven, ambitieuze programma’s en imponerende vergezichten is het voor velen lastig om terug te schakelen naar een ambitieniveau met een meer menselijke maat. Dat wordt toch beschouwd als een typische geval van ‘jammer, maar helaas’ terwijl ik het vooral zie als een ‘blessing in disguise’. Want door in te zoomen op de details van het leven in stad en regio sla je vele vliegen in een klap. Tel even mee. (meer…)
18 januari 2013
0 reacties
acupunctuur, kijken, regio, stad, strategisch detail
lessen in bescheidenheid en leiderschap van Mandela
De voorbije weken heb ik eindelijk de vuistdikke autobiografie van Nelson Mandele uit 1994 gelezen. Voor het grootste deel geschreven op Robbeneiland en met gevaar voor vele levens naar buiten gesmokkeld. Het is een indrukwekkend verhaal over de prijs van een levenslange strijd tegen racisme en onderdrukking. Maar ook een eerlijk verslag van zijn eigen bokkensprongen, fouten, onhebbelijkheden en pijnlijke levenslessen. Dat was voor mij het meest verrassende aan het lezen van het boek. Blijkbaar heb ik, zoals zovelen, Mandela al zo heilig verklaard dat ik verrast ben iemand in de biografie tegen te komen die niets menselijks vreemd is en wiens leven een aaneenschakeling is van pijnlijke keuzes. ik heb met enige beroepsdeformatie het boek gelezen als een bijzondere les in leiderschap, strategisch denken en onderhandelen. En daar valt voor ons gewone stervelingen ook wat van te leren. (meer…)
14 januari 2013
0 reacties
botsende kwaliteiten, leiderschap, mandela
De steden als redder van de wereld
Gisteravond was ik in het academiegebouw in Utrecht bij een lezing van Benjamin Barber georganiseerd door het nieuwe debatplatform House of Commons. Barber had het over zijn volgend jaar te verschijnen boek ‘how mayors rule the world’. Naast de lezing heb ik ook het voorwoord van het boek al tot me kunnen nemen en dat geeft een aardig beeld van zijn boodschap.
Het is een liefdesverklaring aan de stad, aan bijzondere burgemeester en (opmerkelijk) aan stedennetwerken als alternatief voor falende natiestaten en falende internationale instituties. De ondertitel van het boek is veelzeggend: ‘why cities can and should govern globally and how they already do’. Een toch verrassende stelling van de man die we vooral kennen van zijn bittere aanklacht tegen het westers consumentisme beleden in zijn boeken ‘Jihad vs. Mcworld’ en ‘de infantiele consument’.
19 december 2012
0 reacties
benjamin barber, burgemeester, mayors, steden, stedennetwerken
dansen door de schalen in overijssel
Gisteren mocht ik voor politici, bestuurders, ambtenaren en maatschappelijk actieven in de provincie Overijssel een presentatie houden over mijn benadering van dansen door de schalen. Dit in het kader van een door het trendbureau Overijssel georganiseerde bijeenkomst over de parallelle trend van opschaling en kleinschaligheid in bestuur en samenleving. Hoe zorg je dat deze tegengestelde beweging niet in een spagaat eindigt en hoe benader je de complexiteit van sturen op al die niveaus met enige lichtheid? Dat is waar het mijns inziens om draait en waar de meeste aanwezigen ook zoekende in bleken.