Het Europa van verbonden burgers

Een van de mooiste dingen die ik de afgelopen jaren heb gedaan was het begeleiden en voorzitten van bijeenkomsten van het ‘european citizen panel’ over de toekomst van het landelijk gebied. Uit 10 regio’s kwamen in 2007 burgers naar Brussel om in drie dagen een gezamenlijke visie te ontwikkelen op het landelijk gebied. In die opzet slaagden de deelnemers met vlag en wimpel. Op dag 4 werd een gezamenlijk advies aangeboden aan de Eurocommissaris voor landbouw en leden van het Europees parlement.
Ik moet hier regelmatig aan terugdenken wanneer er discussies oplaaien over het geringe draagvlak voor Europa bij de burgers, over het democratische gat in Brussel en over wel of geen nieuw referendum.  Afgelopen zaterdag was het interview met Diederik Samsom in de NRC een goed voorbeeld van de wanhoop bij politici over de legitimiteitscrisis. Samsom wil best een raadgevend referendum maar dan pas over jaren als (naar hij hoopt) de rust is weergekeerd. Verontruste wetenschappers hebben het voortouw genomen nu een referendum af te dwingen. Die spanning zie je in heel veel landen. Zo blijft elke lidstaat met de eigen burgers worstelen. Het is voor mij onbegrijpelijk dat het de Europese instituties aan verbeelding en lef ontbreekt om  Europese burgers bij elkaar te roepen en hen uit de dagen een uitweg uit deze impasse in de legitimiteit te vinden.

(meer…)

4 maart 2013
0 reacties
burgerparticipatie, burgerparticipatieksot, citizens, europa, europese instituties, landelijk gebied, panel

Spelen met de betekenis van foto-iconen

Gisteravond zag ik op TV een interview met Martijn Kleppe over zijn promotieonderzoek naar het gebruik van iconische foto’s in de media. Vandaag ook een uitgebreid artikel daarover in de Volkskrant. Kleppe is vooral geïnteresseerd in wat een foto tot een icoon maakt en hoe fotoredacteuren (een beetje lui)  blijven pakken naar dezelfde beelden.
Ik zag ook de foto van het napalmmeisje in Vietnam voorbij komen op TV en bedacht me dat je pas een echt  fotoicoon bent als je ten prooi valt aan wat ik deconstructivistische fotokunst noem:  fotografen, kunstenaars en critici gaan die foto ontleden, spelen provocatief met de verhalen rond zo’n foto, stellen onze waarneming ter discussie en voegen er nieuwe betekenislagen aan toe. Het napalmmeisje is daar een sterk voorbeeld van. Kijk nog eens naar de foto hiernaast. Ik durf te wedden dat de lezer die ‘m alleen uit de ooghoek zag denkt dat het de foto van het napalmmeisje is.  En daar begint dus het spel met onze waarneming en betekenisgeving. (meer…)

27 februari 2013
0 reacties

Een optimistische kijk op de maatschappelijke onderstroom

Gisteren stuitte ik op een mooie analyse van maatschappelijke onderstromen door Herman Wijffels (Utrecht Sustainable Institute) en Martijn Lampert  (Motivaction). Ze hebben in hun verkenning ‘netwerksamenleving biedt route uit crisis‘ de rijkdom aan onderzoeksgegevens van Motivaction geherinterpreteerd. Ze identificeren vier onderstromen die wel eens snel bovenstroom kunnen worden: toegang wordt belangrijker dan bezit, het immateriële wordt belangrijker, we willen meer zelf gaan doen en we vertrouwen meer  op de eigen netwerken dan op overheid en  instituties. Laten we eens kijken naar de consequenties daarvan.

(meer…)

25 februari 2013
0 reacties
bankencrisis, duurzame samenleving, maatschappelijke onderstroom, motivaction, onbehagen, RMO, wijffels, zelfsturing

lichte regie, hoe doe je dat?

Het afgelopen half  jaar heb ik in de gemeente Zwolle de afdeling maatschappelijke ontwikkeling (MO) ondersteund bij het vinden van een nieuwe regierol. Zeker in tijden van bezuinigen, decentraliseren van rijkstaken en inzet op eigen kracht van burgers is herbezinning op ieders rol en  de onderlinge relaties aan de orde. Als overheid moet je schakelen tussen het scherp op de huid zitten van maatschappelijke en semi-publieke organisaties (zijn ze de subsidie waard, voeren ze wettelijke taken goed uit?) en een houding als netwerkpartner die de ander vertrouwen en ondersteuning geeft.  Hoe zorg je dat dat geen spagaat wordt? Lichte regie is een antwoord.

(meer…)

5 februari 2013
0 reacties
confrontatie, dialoog, kortsluiten, lichte regie, onbevangenheid, regie, spin in het web, verbale vernieuwing, Zwolle

10 manieren om als burgers een vuist te maken in de bankencrisis

Het SNS-debacle maakt velen boos en helaas ook moedeloos. Ik zie ze ze al weer langs komen in kranten en op twitter de verzuchtingen  in de trant van ‘hoe lang pikken we het nog dat wij de prijs betalen voor het casinokapitalisme van het bankwezen.’ Ik voel me aangesproken maar ben ook zoekende wat werkt en hoe je grote groepen daar warm voor krijgt. Batman zal het vrees ik niet voor ons komen oplossen. Daarom op zaterdagmiddag een poging om wat opties op een rij te zetten en te onderzoeken wat aanslaat. Laat eens weten welke je ervan aanspreken en waar je je zelf hard voor zou willen maken. Hier komen ze.

(meer…)

2 februari 2013
16 reacties
bankencrisis, burgerinitiatief

De kracht van het strategische detail

Gisteren heb ik op de dag van  stad en regio, georganiseerd door platform 31 een verhaal gehouden over de kracht van het detail in de wereld van beleid en planning. In deze wereld waarin het tot de crisis vooral ging over  grote opgaven, ambitieuze programma’s en imponerende vergezichten is het voor velen lastig om terug te schakelen naar een ambitieniveau met een meer menselijke maat.  Dat wordt toch beschouwd als een typische geval van ‘jammer, maar helaas’ terwijl ik het vooral zie als een ‘blessing in disguise’. Want door in te zoomen op de details van het leven in stad en regio sla je vele vliegen in een klap. Tel even mee. (meer…)

18 januari 2013
0 reacties
acupunctuur, kijken, regio, stad, strategisch detail

lessen in bescheidenheid en leiderschap van Mandela

De voorbije weken heb ik eindelijk de vuistdikke autobiografie van Nelson Mandele uit 1994 gelezen. Voor het grootste deel geschreven op Robbeneiland en met gevaar voor vele levens naar buiten gesmokkeld. Het is een indrukwekkend verhaal over de prijs van een levenslange strijd tegen racisme en onderdrukking. Maar ook een eerlijk verslag van zijn eigen bokkensprongen, fouten, onhebbelijkheden en pijnlijke levenslessen. Dat was voor mij het meest verrassende aan het lezen van het boek. Blijkbaar heb ik, zoals zovelen,  Mandela al zo heilig verklaard dat ik verrast ben iemand in de biografie tegen te komen die niets menselijks vreemd is en wiens leven een aaneenschakeling is van pijnlijke keuzes. ik heb met enige beroepsdeformatie het boek gelezen als een bijzondere les in leiderschap, strategisch denken en onderhandelen. En daar valt voor ons gewone stervelingen ook wat van te leren. (meer…)

14 januari 2013
0 reacties
botsende kwaliteiten, leiderschap, mandela

20 classic songs on living in the city

 Streetlife

1 – roxy music                   street life
2 – the crusaders              street life
3 – martha reeves             dancing in the streets
4 –  lovin spoonful           summer in the city

(meer…)

21 december 2012
2 reacties
m

De steden als redder van de wereld

Gisteravond was ik in het academiegebouw in Utrecht bij een lezing van Benjamin Barber georganiseerd door het nieuwe debatplatform House of Commons. Barber had het over zijn volgend jaar te verschijnen boek ‘how mayors rule the world’. Naast de lezing heb ik ook het voorwoord van het boek al tot me kunnen nemen en dat geeft een aardig beeld van zijn boodschap.
Het is een liefdesverklaring aan de stad, aan bijzondere burgemeester en (opmerkelijk) aan stedennetwerken als alternatief voor falende natiestaten en falende internationale instituties. De ondertitel van het boek is veelzeggend: ‘why cities can and should govern globally and how they already do’. Een toch verrassende stelling van de man die we vooral kennen van zijn bittere aanklacht tegen het westers consumentisme beleden in zijn boeken ‘Jihad vs. Mcworld’ en ‘de infantiele consument’.

(meer…)

19 december 2012
0 reacties
benjamin barber, burgemeester, mayors, steden, stedennetwerken

dansen door de schalen in overijssel

Gisteren mocht ik voor politici, bestuurders, ambtenaren en maatschappelijk actieven in de provincie Overijssel een presentatie houden over mijn benadering van dansen door de schalen. Dit in het kader van  een door het trendbureau Overijssel georganiseerde bijeenkomst over de parallelle trend van opschaling en kleinschaligheid in bestuur en  samenleving. Hoe zorg je dat deze tegengestelde beweging niet in een spagaat eindigt en hoe benader je de complexiteit van sturen op al die niveaus met enige lichtheid? Dat is waar het mijns inziens om draait en waar de meeste aanwezigen ook zoekende in bleken.

(meer…)

14 december 2012
0 reacties
dansen door de schalen, multilevel governance, regio, regionaal bestuur