18 september 2015

Door Frans Soeterbroek

Reacties

5 reacties

Tags

gebiedsontwikkeling, maatschappelijke waarden, organisch ontwikkelen, Utrecht, Utrechtse Ruimtemakers, waardecreatie

Zeg het voort

Maatschappelijke gebiedsontwikkeling smaakt naar meer

Op 10 september organiseerden we als netwerk van Utrechtse Ruimtemakers met de gemeenteraad in onze stad een bijeenkomst over ‘samen sturen bij gebiedsontwikkeling’. Lees hier het mooie verslag van deze bijeenkomst.
Vanuit de raad waren er zowel leden die zich bezig houden met participatie als leden uit de hoek van stad en ruimte. Het was ook de bedoeling om een steviger brug tussen die werelden te bouwen.
De centrale vraag: hoe betrek je de stad beter bij gebiedsontwikkeling en wat betekent dit voor de sturende rol van de raad? We hebben bij drie concrete projecten in de stad onderzocht hoe je a- stuurt op maatschappelijke meerwaarde, b- de onderonsjes tussen overheid en markt openbreekt en c- waardecreatie door nieuwe stadmakers beter kunt honoreren. Dat geheel hebben we gelabeld als ‘maatschappelijke gebiedsontwikkeling’ en dat bleek een schot in de roos.

Zelf gaf ik een presentatie waarin de nadruk lag op het bouwen van een goed fundament voor meerwaardecreatie. En daar is nogal wat voor nodig: afrekenen met de stad als verdienmodel, met de  cultuur van gefragmenteerde en reactieve raadpleging en met complexe planprocessen die weggegroeid zijn van straat en stad. De aanwezige nieuwe stadmakers, ontwikkelaars, ambtenaren en raadsleden konden wel iets met deze oproep. Bij de praktijkcases (stationsgebied, tweede Daalsedijk en OPG-terrein) lukte het heel goed om samen inhoud te geven aan maatschappelijke gebiedsontwikkeling.

Het was mooi om te zien hoe gemeenteraadsleden dit oppikten. Zes raadsleden rapporteerden aan het eind van de bijeenkomst over wat ze met de input aankonden in hun eigen werk. Daar waren mooie pareltjes bij: ‘voortaan niet meer vragen om een stedenbouwkundig programma van eisen maar om een maatschappelijk PvE’ , ‘maatschappelijke meerwaarde inbouwen in businesscases en GREX-en’, ‘gebiedsprogramma’s zo opknippen dat ze ook toegankelijk zijn voor kleine partijen’ ,’als raad eisen dat gebiedsplannen veel sneller in de raad komen’ , ‘een directe dialoog tussen bewoners, initiatiefnemers en overheid en marktpartijen in gebiedsateliers’, ‘ waardecreatie door tijdelijke initiatiefnemers zichtbaarder maken zodat niet altijd de grote zak met geld de doorslag geeft’.

Deze statements van raadsleden uit verschillende partijen (van Groen Links tot VVD) geven aan dat er een snaar is geraakt met het gesprek over maatschappelijke gebiedsontwikkeling. En dat smaakt zeker naar meer. Het gesprek met de stad, de raad en de ambtenaren zullen we de komen tijd blijven voeren. Met de gemeenteraad zijn we nu in gesprek over realisatie van een aantal gebiedsateliers in de stad, het experimenteren met een maatschappelijk programma van eisen  en over nieuwe spelregels voor gebiedsontwikkeling. Vooral moeten we er samen voor zorgen dat sturen op maatschappelijke meerwaarde veel prominenter en tastbaarder wordt in de lokale politiek. Een inspirerend voorbeeld kan dit worden voor andere steden.

We hebben overigens een mooie checklist gemaakt voor maatschappelijke gebiedsontwikkeling die we in die bijeenkomst hebben gebruikt. Zowel interessant voor gemeenteraadsleden als iedereen die de stad mee maakt. Hier kunt u de checklist downloaden. Succes er mee en laat even weten hoe het in uw gemeente werkt.

---