Utrecht
Tags
ambtenaren Amsterdam burgerparticipatie collectieve intelligentie democratische vernieuwing dialoog eigenaarschap gebiedsatelier gebiedsontwikkeling gemeenteraad gemeenteraadsverkiezingen grondbeleid koekoeksklokparticipatie leiderschap lichtheid lokale democratie lokale initiatieven maatschappelijke gebiedsontwikkeling menselijke maat omgevingsvisie omgevingswet organische gebiedsontwikkeling organisch ontwikkelen participatie participatiesamenleving publiek domein publieke zaak regio Rotterdam samen stad maken schurende verhalen sociaal kapitaal stadmakers stadsontwikkeling systeemwereld technocratie tijdelijkheid Utrecht Utrechtse Ruimtemakers vastgoed waardecreatie wijkaanpak wijkcoöperatie wonen Zwolle
Regels verander je door samen te gaan knutselen
Vorige week kwam in het nieuws dat de gemeente Hollandse Kroon 80 % van de regels uit de APV gaat schrappen onder het motto ‘dat kunnen de mensen zelf wel onderling regelen’. De reacties op de sociale media waren grotendeels positief: ‘weg met de regelzucht’. Maar ik las ook verontruste reacties als’ dat gaat een hoop bomen de kop kosten’ en ‘de gemeente zegt: zak allemaal maar in de stront”. Die kritische reacties leggen een belangrijk probleem bloot: gemeenten die denken dat ze burgers een plezier doen door zonder overleg met diezelfde burgers regels af te schaffen of te verbeteren zullen bedrogen uitkomen. Zeker waar gesleuteld wordt aan regels die betrekking hebben op de onderlinge relaties tussen inwoners is het oerstom om die vanachter het bureau te gaan veranderen. Dat doe je in dialoog met je inwoners.
Dat doet mijn gemeente Utrecht toch beter. Afgelopen donderdag organiseerde ze een oploop om de stad mee te laten denken over aanpassing van het aanbestedingsbeleid (via de principes ‘right to challenge’ en ‘social return’), over het werken met buurtbegrotingen en over de opzet van een initiatievenfonds door 2 andere regelingen samen te voegen. De gemeente nam daarmee het stokje over van het initiatief dat wij met ons netwerk van Utrechtse ruimtemakers juni jongstleden hadden genomen. Met de opbrengst van dit initiatief in de hand konden we een volgende stap zetten. Daar vallen al een paar mooie lessen uit te trekken die ook elders toepasbaar zijn.
20 oktober 2014
0 reacties
aanbesteden, knutselen, maatschappelijk aanbesteden, regels, regelsysteem, regelzucht, right to challenge, Utrecht
de versnellingsagenda maatschappelijk aanbesteden
In het kader van het versterken van lokaal initiatief is het idee van maatschappelijk aanbsteden in opkomst. Dat houdt in dat burgers en kleine maatschappelijk ondernemers mee kunnen dingen naar opdrachten die tot nu toe altijd gaan naar grote instituties en marktpartijen. Die beweging is geïnspireerd op de uit Engeland overgewaaide principes van ‘right to bid’ en ‘right to challange’. Met ons netwerk van Utrechtse Ruimtemakers organiseerden we afgelopen vrijdagavond onder de noemer stadsmakersdialoog een mooie oploop met initiatiefnemers, raadsleden en ambtenaren over publieke fondsen, overheidsopdrachten en zeggenschap over buurtgelden. Hier het verslag en de conclusies uit die bijeenkomst.
Eerder deze maand was ik bij de ‘parade maatschappelijk aanbesteden’ die het ministerie van BZK organiseerde. Daar werd een staalkaart van experimenten met deze aanbestedingspraktijk gepresenteerd. Uit beide bijeenkomsten zijn wat interessante lessen te trekken. (meer…)
25 juni 2014
0 reacties
gemeente, lokale initiatieven, lokale netwerken, maatschappelijk aanbesteden, Utrecht, wijkcoöperatie
“wij gaan niet meer naar de vastgoedbeurs in Cannes”
Afgelopen vrijdag werd het nieuwe coalitie-akkoord voor Utrecht gepresenteerd door D’66 , Groen Links, SP en VVD. Het is qua toonzetting een fijn verhaal waarin het besef dat je als gemeentebestuur de inwoners van de stad nodig hebt om er wat van te maken goed doorklinkt. Maar dan gaat het natuurlijk vooral om goede bedoelingen. De hamvraag is hoe deze manier van besturen in het beleid doordringt. En als Utrechtse ruimtemaker op zoek naar de inhoud werd ik vooral verrast door dat ene opvallende zinnetje dat onderaan de paragraaf ruimte en wonen bungelt: “wij gaan niet meer naar de vastgoedbeurs in Cannes”. Waarom is dit zinnetje zo belangrijk? (meer…)
28 april 2014
1 reacties
coalities, dialoog, grondbeleid, koekoeksklokparticipatie, stadsgesprekken, Utrecht, vastgoed
De plantenbakkencommissie en de participatiesamenleving
Afgelopen november heb ik tijdens de expeditie van Ruimtevolk een presentatie gegeven over het belangrijkste kapitaal in de stad: het sociaal kapitaal. Daarin heb ik bewust voorbeelden gebruikt van netwerken en initiatieven die onder de radar van het lokale bestuur blijven omdat ze weinig spectaculair, vernieuwend of hip zijn of lijken. Ik nam ondermeer de plantenbakkencommissie in mijn eigen wijk als voorbeeld. Die is opgericht toen de gemeente in de 80-er jaren de artikel 12 status kreeg en geen geld had voor groen in de wijk. Die commissie bestaat nog steeds en vervult een belangrijke rol in de leefbaarheid van de wijk en de waardeontwikkeling van de woningen. De foto hiernaast geeft een aardig beeld van wat dat zelfbeheer van groen in de wijk oplevert.
Mijn stelling was en is dat gemeenten die zich op dit kleinschalige niveau niet op basis van gelijkwaardigheid met bewonersinitiatieven verbinden wel kunnen fluiten naar grote ambities met de participatiesamenleving. Afgelopen zaterdag werd ik helaas op mijn wenken bediend. De gemeente Utrecht organiseerde een bijeenkomst in de wijk over zelfbeheer en samenwerken bij het groen en schoon houden van van wijk. En u raadt het al, dat ging geheel buiten die plantenbakkencommissie om. Wat gaat hier mis en hoe kan dat anders?
3 maart 2014
0 reacties
doedemocratie, klein beginnen, participatiesamenleving, plantenbakkencommissie, Utrecht
de dramaturgie van lokale democratie
De afgelopen weken heb ik weer eens aan het werk van gemeenteraden mogen proeven en dat was ook aanleiding er meer over te lezen. Zoals het boekje ‘de gemeenteraad heeft geen toekomst’ van Jasper Loots en Piet-Hein Peeters . Het bevat interviews met smaakmakers uit de lokale politiek die bijna allemaal een somber beeld van de gemeenteraad schetsen. De dualisering is op een teleurstelling uitgelopen (gemeenteraden zijn ‘parlementje gaan spelen’ aldus oude rot Jan Mans), raden laten zich taaie papieren processen intrekken, de bestuurlijke complexiteit kunnen ze moeilijk aan, invloed lekt weg naar regionale organen en de burger staat nog steeds op te grote afstand. En dan is er de eeuwige klacht over het niveau van raadsleden en de treurigheid van partijpolitiek gekissebis.
11 december 2013
1 reacties
gemeenteraad, huis van de democratie, koekoeksklokparticipatie, lokale initiatieven, maatschappelijke onderstroom, stadhuis op straat, Utrecht
Het Bruto Stedelijk Geluk
Vorige week bezocht ik een openlucht theatervoorstelling op het dak van de A2 bij Utrecht. Het was de voorstelling GELUK van het Nieuw Utrechts Toneel (NUT). In de voorstelling gingen de acteurs met het publiek, gezeten voor een groot bouwbord en een bouwkeet, op zoek naar de vraag hoe je een gelukkige samenleving bouwt. De poging om daar een gezamenlijk antwoord op te vinden leidde tot de formulering ‘samen met vrienden aan lange tafels eten’. De acteurs vertelden ook wat tijdens eerdere voorstellingen uit dit onderzoek was gekomen. Opvallend was dat helemaal niemand de behoefte had om iets te bouwen achter dat bouwbord. De antwoorden waren allemaal varianten op RUIMTE, NIETS MOETEN, LIEFDE, VERBONDENHEID, NATUUR, MUZIEK, ETEN en (ander) KLEIN GELUK.
Afgelopen vrijdag mocht ik optreden voor 80 ruimteprofessionals van de gemeente Amsterdam die in het kader van de leergang ‘de nieuwe Wibaut’ in 10 groepen aan de slag gaan met concrete vraagstukken in de stad. De vraag die ik bij hen hardop stelde was wat hun werk met dit type geluk te maken heeft.
10 september 2013
0 reacties
Amsterdam, bruto nationaal geluk, de nieuwe wibaut, geluk, menselijke maat, Utrecht, zelfsturende stad
Hoe besmet je megaprojecten met nieuwe visies op leefbare steden?
Er zijn van die weken dat een thema voor een nieuw blog zich vanzelf opdringt. Vorige week maandag was ik in Utrecht op een door architectuurcentrum Aorta georganiseerde avond over de westkant van het megaproject Stationsgebied. De discussie ging vooral over de vraag hoe je dat gebied tot leven brengt nu het lastig wordt alle grootschalige plannen te realiseren. Markant voorbeeld is het Westplein waar de projectorganisatie van het stationsgebied samenwerkt met de organisatie ‘lombok centraal’ om het gebied een tijdelijke invulling te geven. Diezelfde week las ik in het vakblad Rooilijn een verhaal over hoe in het megaproject van de Zuidas gepoogd wordt om naast de complexe planningsaanpak (‘exploitatie’ genoemd in het artikel’) een aanpak te ontwikkelen die meer creatief en vernieuwend is en waarbij op zoek wordt gegaan naar nieuwe impulsen voor het gebied (‘exploratie’). Als voorbeeld werd het project 15×15 genoemd. Dat betreft de ambitie om in 2015 15 impulsen aan de Zuidas te hebben gegeven waardoor het een levendig gebied is en niet alleen een zakendistrict dat s’avonds en in het weekend uitgestorven is. Beide voorbeelden geven aan dat bij de megaprojecten in de steden gezocht wordt naar manieren om kleinschalig organisch denken en leefbaarheid te verbinden met de wereld van glas, staal en beton. Maar in mijn waarneming blijft dit nog te marginaal.Dan kan en moet anders.
18 juni 2013
3 reacties
Amsterdam, leefbaarheid, megaprojecten, menselijke maat, organisch ontwikkelen, programma's, stadsontwikkeling, Utrecht
Utrechtse initiatieven voor duurzame mobiliteit
Afgelopen maanden was ik gastredacteur voor het Hollandblad, een uitgave van de vereniging Deltametropool. Het centrale thema van dit nummer “bereikbaarheid bottom up” . Dat gaat over de noodzaak om ook in het mobiliteitsbeleid meer ruimte te bieden aan maatschappelijke initiatieven en meer te vertrouwen op de kracht van lokale oplossingen.