tijdelijkheid

Tags

ambtenaren Amsterdam burgerparticipatie collectieve intelligentie democratische vernieuwing dialoog eigenaarschap gebiedsatelier gebiedsontwikkeling gemeenteraad gemeenteraadsverkiezingen grondbeleid koekoeksklokparticipatie leiderschap lichtheid lokale democratie lokale initiatieven maatschappelijke gebiedsontwikkeling menselijke maat omgevingsvisie omgevingswet organische gebiedsontwikkeling organisch ontwikkelen participatie participatiesamenleving publiek domein publieke zaak regio Rotterdam samen stad maken schurende verhalen sociaal kapitaal stadmakers stadsontwikkeling systeemwereld technocratie tijdelijkheid Utrecht Utrechtse Ruimtemakers vastgoed waardecreatie wijkaanpak wijkcoöperatie wonen Zwolle
 

Nu doorpakken op samen stad en gemeenschap maken

De gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 zijn een mooie aanleiding om vanuit het gemeentebestuur een grote stap te zetten met de ambitie om samen met de bewoners de stad en de gemeenschap te maken.
Om dat goed te doen is er helaas niet een alles bepalende maatregel of knop om aan te draaien. Het lukt alleen als er op verschillende fronten nieuwe spelregels in de stad worden geïntroduceerd. Spelregels die een ding gemeen hebben: Ze zijn niet gebaseerd op de treurige cultuur van koekoeksklokparticipatie waarbij het ophalen van wensen en meningen de norm is. Die veranderingen zijn gelukkig al gaande. Vaak dwingen bewoners deze regels af of handelen ze er gewoon naar. En gemeenteraden en colleges experimenteren er in den lande zelf mee. Het wordt tijd om dat wat substantiëler aan te pakken.

Ik heb eens op een rij gezet wat de maatregelen zijn die er echt toe doen en in hun samenloop die stap naar een hoger niveau kunnen opleveren. Er staan voorbeelden bij om zichtbaar te maken dat het her en der al gebeurt en de lat echt niet zo hoog ligt om de stap te zetten naar een cultuur van samen stad maken. Je moet het alleen wat consequenter en op meerdere fronten tegelijk doen. Gebruik  onderstaand lijstje als grabbelton maar werk wel via meerdere van deze lijnen om het echt impact te laten hebben op stad en gemeenschap. (meer…)

19 januari 2018
5 reacties
, , , , , , , ,
 

Lessen uit Bologna

Vorige maand was ik in Italië en ik nam de kans te baat om me te verdiepen in de praktijk van samenwerken in en aan de stad Bologna. Ik ben vooral geïnteresseerd in steden waar lokaal initiatief niet in de marge plaatsvinden van de (sterk marktgestuurde) stadsontwikkeling en van de vernieuwing van de lokale democratie maar daar mee het fundament van zijn.
Ik had de indruk gekregen dat dat in Bologna het geval is. Christian Iaione en Sheila Foster die als onderzoekers bij de aanpak in Bologna betrokken zijn voeren in een wetenschappelijk artikel onder de titel ‘the city as a commons’ deze stad op als een laboratorium voor  ‘collaborative governance’ waar burgers de stad meemaken en meebesturen. Ze zetten het af tegen de neoliberale stadsontwikkeling die zwaar leunt op een hiërarchische overheid en marktwerking. Joachim Meerkerk en Iva Punyte bouwen daar in dit artikel met praktijkvoorbeelden uit Bologna op voort. En in dit boek van de European Cultural Foundation met hetzelfde thema staat een hoofdstuk over Bologna waar het lokale bestuur de cultuur van lokaal initiatief fundeert op 1000 jaar burgerinitiatief in stad en regio, zich onder meer uitend in een grote  coöperatieve sector. Mijn verwachtingen waren al met al hooggespannen. Ik heb drie initiatieven bezocht: Dynamo (fietshub in oude parkeergarage en schuilkelders), INstabile Portezza (revitalisatie van een 30 jaar leegstaand gemeenschapscentrum) en Le Serre die Gardini Margherita (co-werkplek , voedseltuin en restaurant).
En ik voerde gesprekken met mensen die het overzicht over de stad hebben: Michel d’Alena van het Urban Center en Francesca Spigarolo van de kennisorganisatie LabGov. Wat viel me daarbij op?

(meer…)

12 juni 2017
0 reacties
, , , , , , , ,
 

Een stadmakerscontract voor Rotterdam, wat kan dat opleveren?

Eind november was ik op het stadmakerscongres in Rotterdam georganiseerd door Architectuur Instituut Rotterdam (AIR) in opdracht van de gemeente en de van der Leeuwkring. Daar werd onder de noemer ‘connectiviteit’ een staalkaart gepresenteerd van spraakmakende initiatieven, projecten en gebiedstrategieën. Ik kreeg een inkijkje in de pogingen om verbindingen te leggen tussen de wereld van stadsontwikkeling, markwerking en lokaal initiatief.

Zelf liep ik die dag mee op Katendrecht, nam deel aan een workshop over buurtcoöperaties en luisterde naar de lezing van de van buiten ingevlogen ‘guest urban critic’ Uli Hellweg. Die laatste mocht als Duits stadsontwikkelingsexpert een reflectie geven op wat hij bij een eerder tweedaags bezoek aan Rotterdam aantrof. Hier zijn verhaal.
In die bespiegeling stond het concept ‘urban empathy‘ centraal.Hij zag in Rotterdam veel betrokkenheid van initiatiefnemers, ontwikkelaars en de gemeente bij de stad en de bewoners van de stad. Maar hij vroeg zich bezorgd af of die betrokkenheid en de ruimte voor (tijdelijk) initiatief wel stand houdt als de economie weer aantrekt. Wordt het dan weer de ‘godfatherplanning’ van overheid en grote marktpartijen? Daarom bepleitte hij het afsluiten van een stadscontract met alle relevante partijen in de civil society om de nieuwe cultuur van stadmaken te zekeren. Dat klinkt mooi maar wat zet je dan in zo’n contract en wie sluiten die met elkaar af? De inhoud lag deze dag voor het oprapen maar de vraag wie de contractpartners dan zouden moeten zijn valt lastiger te beantwoorden. (meer…)

19 december 2014
0 reacties
, , , , , , , , , ,
 

Een kleine cursus organische gebiedsontwikkeling

Al enige jaren is organische gebiedsontwikkeling ‘hot’ in ruimtelijk en stedenbouwkundig Nederland. Toch ontstijgt het niet het niveau van aanvulling op-, of  pauzenummer van ‘echte’ gebieds- en stadsontwikkeling. Het gaat vooral over tijdelijk gebruik van braakliggende terreinen en leegstaande panden,  uitgeklede gebiedsplannen, planning zonder eindbeeld en het creatief sprokkelen van geld. Op zich is er niets mis met deze nuchtere benadering van de crisis maar het ontneemt toch een beetje het zicht op wat organische ontwikkeling ook kan en moet zijn: symbool voor een nieuw paradigma van ruimtelijke en stedelijke ontwikkeling. Zo’n fundamenteel nieuwe benadering verdient het om diep in beleid en praktijk door te dringen. En dat valt in de praktijk nogal tegen. Hoe ziet een gebiedsproces dat wel die allure heeft er dan uit?

(meer…)

20 januari 2014
0 reacties
, , , , ,
 

Niets is permanenter dan het tijdelijke

Donderdag 23 juni aanstaande zijn er twee bijeenkomsten  die gaan over het tijdelijk gebruik van ruimte.  In Almere is er de manifestatie tijdelijk anders bestemmen (klik hier voor info) en in Rotterdam organiseert het NAI een avond  over ‘space in the interim’ (hier de link). Beide bijeenkomsten staan in het teken van de vraag hoe in de periode van het ontbreken van (geld voor) grote plannen toch ruimtelijke dynamiek te stimuleren. Deze aandacht voor tijdelijkheid  is mijns inziens veel wezenlijker dan als overgangsfase of noodmaatregel in tijden van crisis. Hier zien we de geboorte van de nieuwe ruimtelijke ordening en gebiedsontwikkeling.

(meer…)

20 juni 2011
0 reacties
, , , ,