menselijke maat

Tags

ambtenaren Amsterdam burgerparticipatie collectieve intelligentie democratische vernieuwing dialoog eigenaarschap gebiedsatelier gebiedsontwikkeling gemeenteraad gemeenteraadsverkiezingen grondbeleid koekoeksklokparticipatie leiderschap lichtheid lokale democratie lokale initiatieven maatschappelijke gebiedsontwikkeling menselijke maat omgevingsvisie omgevingswet organische gebiedsontwikkeling organisch ontwikkelen participatie participatiesamenleving publiek domein publieke zaak regio Rotterdam samen stad maken schurende verhalen sociaal kapitaal stadmakers stadsontwikkeling systeemwereld technocratie tijdelijkheid Utrecht Utrechtse Ruimtemakers vastgoed waardecreatie wijkaanpak wijkcoöperatie wonen Zwolle
 

We hebben goud in handen met het idee van de gelukkige stad

De afgelopen week heb ik het boek  Happy City van Charles Montgomery gelezen. De ondertitel ‘transforming our lives through urban design’ deed me het ergste vrezen: geluk als een ontwerpopgave voor professionals in plaats van het resultaat van ons samenleven als stadsbewoner. Maar dat viel erg mee. Het boek is een goed gedocumenteerd pleidooi voor stedenbouw die de menselijke maat, leefbaarheid, rechtvaardige verdeling  en verbondenheid centraal stelt. En tegen de tijd dat de opsomming van onderzoeken begint te irriteren (‘bij architecten worden andere delen van hun brein geactiveerd als ze naar een afbeelding van een gebouw kijken’, ‘mensen zijn aardiger voor elkaar in een lift die naar boven gaat dan in een lift die naar beneden gaat’)  schakelt Montgomery naar de grotere verbanden en de machten daarachter.
De climax van het boek is een warm pleidooi voor bewoners die de straat veroveren op de overheid, de auto en de geboden en verboden in de publieke ruimte. Instemmend citeert Montgomery hier Jane Jacobs: ‘cities have the capability of providing something for everybody, only because, and only when, they are createod by everybody.’ Zo is het maar net.

(meer…)

24 september 2014
1 reacties
, , , , , , , , ,
 

Het Bruto Stedelijk Geluk

Vorige week bezocht ik een openlucht theatervoorstelling op het dak van de A2 bij Utrecht. Het was de voorstelling GELUK van het Nieuw Utrechts Toneel (NUT). In de voorstelling gingen de acteurs met het publiek, gezeten voor een groot bouwbord en een bouwkeet, op zoek naar de vraag hoe je een gelukkige samenleving bouwt. De poging om daar een gezamenlijk antwoord op te vinden leidde tot de formulering ‘samen met vrienden aan lange tafels eten’. De acteurs vertelden ook wat tijdens eerdere voorstellingen uit dit onderzoek was gekomen. Opvallend was dat helemaal niemand de behoefte had om iets te bouwen achter dat bouwbord.  De antwoorden waren allemaal varianten op RUIMTE, NIETS MOETEN, LIEFDE, VERBONDENHEID, NATUUR, MUZIEK, ETEN en (ander) KLEIN GELUK.
Afgelopen vrijdag mocht ik optreden voor 80 ruimteprofessionals van de gemeente Amsterdam die in het kader van de leergang ‘de nieuwe Wibaut’ in 10 groepen aan de slag gaan met concrete  vraagstukken in de stad. De vraag die ik bij hen hardop stelde was wat hun werk met dit type geluk te maken heeft.

(meer…)

10 september 2013
0 reacties
, , , , , ,
 

Hoe besmet je megaprojecten met nieuwe visies op leefbare steden?

Er zijn van die weken dat een thema voor een nieuw blog zich vanzelf opdringt. Vorige week maandag was ik in Utrecht op een door architectuurcentrum Aorta georganiseerde avond over de westkant van het megaproject Stationsgebied. De discussie ging vooral over de vraag hoe je dat gebied tot leven brengt nu het lastig wordt alle grootschalige plannen te realiseren. Markant voorbeeld is het Westplein waar de projectorganisatie van het stationsgebied samenwerkt met de organisatie ‘lombok centraal’ om het gebied een tijdelijke invulling te geven. Diezelfde week las ik in het vakblad Rooilijn een verhaal over  hoe in het megaproject van de Zuidas gepoogd wordt om naast de complexe planningsaanpak (‘exploitatie’ genoemd in het artikel’) een aanpak te ontwikkelen die meer creatief en vernieuwend is en waarbij op zoek wordt gegaan naar nieuwe impulsen voor het gebied (‘exploratie’). Als voorbeeld werd het project 15×15 genoemd. Dat betreft de ambitie om  in 2015 15 impulsen aan de Zuidas te hebben gegeven waardoor het een levendig gebied is en niet alleen een zakendistrict dat s’avonds en in het weekend uitgestorven is. Beide voorbeelden geven aan dat bij de megaprojecten in de steden gezocht wordt naar manieren om kleinschalig organisch denken en leefbaarheid te verbinden met de wereld van glas, staal en beton. Maar in mijn waarneming blijft dit nog te marginaal.Dan kan en moet anders.

(meer…)

18 juni 2013
3 reacties
, , , , , , ,
 

semi-publieke organisaties in de klauw houden of in handen van burgers leggen?

Deze week zorgden de Tweede Kamer en minister Blok voor opschudding door de woningbouwcorporaties weer eens de wacht aan te zeggen. De kamer voelt zich gechanteerd door wat ze als een bouwstaking van de corporaties zien als wraak voor de verhuurdersheffing. Blok wil de corporaties helemaal terugdringen op het veld van de sociale woningbouw voor lagere inkomensgroepen. Commercieel vastgoed en duurdere woningen afstoten en geen betrokkenheid meer bij leefbaarheidsaanpak in de wijken.
Terecht veel verontwaardiging daarover niet alleen over de inhoud maar ook omdat nu juist was besloten dat corporties hun werk meer zouden gaan doen onder regie van gemeenten. Een misplaatst  staaltje spierballenvertoon uit Den Haag dus.
Deze strijd is ook een illustratie van het failliet van het geloof in hybride organisaties die zowel publieke taken vervullen als op de markt opereren. Twintig jaar geleden was dat de leidende ideologie in het organiseren in het publiek domein. Wat is er mis gegaan en hoe moet het anders?

(meer…)

30 mei 2013
0 reacties
, , , , , , , ,
 

De lessen van Vestia en COA: doorgeslagen complexiteit en ontsporende bestuurders

Gisteren werd het onderzoeksrapport gepresenteerd over de problemen bij het COA. Iedereen duikt op de vraag of er voldoende munitie in zit om bestuurder Nurten Albayrak af te serveren. Ik heb het rapport met een andere blik gelezen: wat voor soort organisatie is dit waarin alleenheersers bejubeld worden en dan met een enorme klap van hun voetstuk vallen. De parallellen met het debacle bij woningbouwcorporatie Vestia nodigen ook uit dit probleem breder te trekken.

(meer…)

19 april 2012
0 reacties
, , , , , ,
 

Pas op voor de apostelen van de systeemwereld

Soms kom ik een nieuw woord tegen dat ik zelf wel had willen bedenken. Zaterdag werd in de Volkskrant een anonieme NS-medewerker opgevoerd die spreekt over de macht van de ‘systeemautisten’ bij NS en Prorail. Een woord dat de verbeelding prikkelt. Sheila Sitalsing ging er maandag in haar column in dezelfde krant  op door en zag ineens overal systeemautisten. Een leuk en nuttig spel maar ik wil toch even stilstaan bij de vraag wat deze mensensoort kenmerkt en of autisme altijd wel zo’n goed label is voor de mensen die opgaan in  de systeemwereld. Wat dacht u van de systeemapostel en de systeemfetisjist?

(meer…)

14 februari 2012
0 reacties
, , , , ,
 

De zachte krachten in de slag om Nederland

Afgelopen maandag was in het programma ‘de slag om Nederland’ (dson) te zien hoe KPMG een nieuw kantoor aan de snelweg heeft betrokken en even verderop het oude kantoor met 50.000 m2 vloeroppervlakte  leeg staat. Als ik de reacties op twitter en in andere media zie heeft die uitzending een goed effect teweeggebracht. Ieder bedrijf dat nu een fraai nieuw (duurzaam!?) kantoor betrekt kan niet meer om de kritische vraag heen: en wat laat je dan achter? En ook het perverse mechanisme van geld verdienen aan blijven verkassen wordt even goed op de agenda gezet.
De woorden megalomaan, verspilling, ‘snel geld verdienen’ en ‘kop in het zand’ zullen nog vaak vallen in de komende afleveringen van dson. Maar hoe voorkomen we dat we blijven hangen in morele verontwaardiging en iedereen weer over gaat tot de orde van de dag?

(meer…)

19 januari 2012
0 reacties
, , , , , ,